Kocaeli Erzurumlular Kültür ve Dayanışma Vakfı ile Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti (KOGACE)’nin organize ettiği Erzurum Tanıtım Günleri kapsamındaki program çerçevesinde, resmi kurumlar ve STK ziyaretleri yanı sıra köklü tarihi geçmiş olan Erzurum ilinde kültür ve tarih turları da gerçekleştirildi.
Kocaeli Heyeti olarak Erzurum’a 16 saatlik uzun bir yolculuk yapatık. Ancak son derece modern ve son model otobüsle seyahat ettiğimiz için ( Burada Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın’a çok teşekkür ediyoruz otobüs tahsisinden ötürü) hemen konakladığımız otele gittik ve yol yorgunluğunu atmak için istirahate çekildik. Erzurum’a kültür ve tanıtım gezisine Kocaeli Erzurumlular Kültür ve Dayanışma Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet ÖNAL, Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Cemal Kaplan, Vakıf Başkan Yardımcısı Çetin Çomaklı, Vakıf Genel Sekreteri Murat ŞENEL, Vakıf Muhasibi Erdal Durmuş, Vakıf Yönetim kurulu üyeler Ali Kılıç, Cumhur Acar, Denetleme Kurulu Bşk Yrd Selami Sayım ile Kocaeli bölgesinde 16 gazetenin sahibi ve yöneticileri katıldı. Erzurum girişinde ilk ziyaretimiz Aşkale Belediyesi’ne oldu ve Başkan Dr. Ahmet Yaptırmış bizi karşıladı.
İŞTE ERZURUM’UN İLÇELERİ
Erzurum Tanıtım Günleri kapsamındaki program çerçevesinde, resmi kurumlar ve STK ziyaretlerinin yanı sıra kültür gezilere de yaptık. Kültür gezimiz Erzurum programının ikinci gününde gerçekleşti. Bizim heyete bu gezilerde, Erzurum Büyükşehir Belediyesi’nden şehir tanıtım uzmanı ve kültür araştırmacısı Canan Şimşek Hanım eşlik etti. Kendisine buradan teşekkür ediyorum.
ABDURRAHMAN GAZİ HAZRETLERİNİN TÜRBESİNDEYİZ.
Sabah kahvaltısının ardından dinlenmiş bir şekilde 15 Eylül Çarşamba günü otobüsle kültür gezisine çıktık.
Abdurrahman Gazi Türbesi,
Abdurrahman Gazi hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Hakkında anlatılanlar halk arasında söylenenlerdir. Rivayete göre Peygamberimiz Hazreti Muhammet ( S.A.V.) ‘in sancaktarlarından olan Abdurrahman Gazi’nin, İslam Orduları Erzurumve havalisini fethederken boynu savaş sırasında düşman kılıcı tarafından koparılmıştır. Yerdeki kafasını eğilip almış ve elindeki sancağı tepeye dikmek üzere ilerlemeye başlamıştır. Çevreden durumu görenlerden bazıları “Adama bakın, kafasını eline almış” diye bağrışmaya başlarlar. Halk arasında yaygın bir inanışa göre “nazar değmesi”nin kurbanı olan Abdurrahman Gazi bu söz üzerine orada yığılıp kalır ve olduğu yere defnedilir. Dönemin Erzurum Valisi Yusuf Ziya Paşa’nın eşi Ayşe Hanım Tarafından 1796 yılında kabir boyu 4.85 cm olan bir türbe yaptırılmıştır. İŞTE TÜRBEDEKİ KİTABEDE İSE ŞUNLAR YAZIYOR:
ERZURUM TOPDAĞI’NDAN: AZİZİYE Tabyaları ve Nene Hatun kabri ziyareti
Abdurrahman Gazi Hazretleri’nin Türbesi ziyaretinin ardından Mihmandarımız Canan Hanımın refakatinde buradan otobüsümüz Erzurum’un doğusuna doğru yol almaya başladık. Kısa bir yolculuktan sonra otobüsümüz sola saparak yolun solunda kalan bir tepeye doğru sarıyor. Burasi Erzurum tarihindeki Osmanlı-Rus Savaşı’ndaki büyük savaşa ve mücadeleye sahne olan Aziziye ve Mecidiye Tabyaları yer alıyor. Ülkemizin kurtulmasında düşmanla büyük mücadeleye sahne olan ve coğrafi konum olarak Top Dağı olarak adlandırılan tepe Erzurum’un kuzeydoğusunda ve derin bir sessizlik içinde. Burada düşmana karşı askerimizi, cephanemizi, yiyecekleri ve cephane taşımasında kullanılan hayvanların barındıkları kale gibi tabyalar derin bir sesssizlik içinde ve sanki o savaş günlerini anlatır gibi orada duruyorlar…
NETE HATUN BURADA YATIYOR
Osmanlı-Rus savaşında ‘Bu bebeği bana Allah verdi, ona Allah bakar’ diyerek bebeğini beşikte bırakıp cepheye koşan Nene Hatun’un kabri de burada bulunuyor. Tabyaların hemen yanında bulunan kabrini ziyaret edip saygı ve hürmetle dua ediyoruz. Nene Hatun Cesareti ve fedakarlığı ile Türk kadınının kahramanlığını gözler önüne seren Nene Hatun, Osmanlı tarihinin “93 Harbi” olarak adlandırılan en önemli savaşlarından 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı sırasında beşikte bebeğini bırakarak cepheye koşmuş, o günden bu yana yaptığı bu fedakârlık nesiller boyu gelecek kuşaklara aktarılmıştır. İlk çocuğu Nazım’ı ve sonradan doğan iki oğlunu 1. Dünya Savaşı’nda şehit veren Nene Hatun, yakalandığı soğuk algınlığı ve zatürre nedeniyle kaldırıldığı Numune Hastanesinde 22 Mayıs 1955’te vefat etti.
PASİNLER’E DOGRU YOL ALIYORUZ…
Tabya ziyaretlerinin ardından Erzurum-Kars yolu üzerinde bulunan ve yine çok tarihi bir geçmişe sahip bulunan Pasinler’e (Hasankale’ye) doğru yol alıyoruz. Pasinler’e giderken çok verimli bir ovanın içerisinden geçiyoruz. Sağımız solumuz ay çiçek tarlaları ile dolu ve bu ay çiçek tarlaları artık hasada hazır vaziyette. Yol kenarında ovadan mahsullerini satan çiftçilerin tezgahlarını görünce heyet olarak dayanamayıp kenarda duruyoruz. Ovanın güneyinde Alibaba, Şahveled, Nalbant, Sakaltutan, Akbaba dağ silsilesi bulunuyor. Ova verimli alüvyon topraklara sahip olduğundan, Tezgahlarda ovada yetişen, üzüm, kabak, elma, armut, domates, biber ve hatta lahana gibi bir çok meyve ve sebze ürünü bulunuyor.
PASİNLER OVASI ORTASINDAN AKAN ARAS NEHRİ OVAYA CAN VERİYOR, AYÇİÇEK TARLALARI YÜKSELİYOR
Yukarı ve Aşağı Pasin ovalarını geniş vadi tabanları ile birbirine bağlanır. Bu durumda ikisine birlikte Pasinler Ovası denir.
PASİNLER BELEDİYESİNE NEZAKET ZİYARETİ
Ovada bir süre yol aldıktan sonra yaklaşık 27 bin nüfusunun olduğu Erzurum Pasinler(Hasankale) ilçesine adım atıyoruz. Hava güzel, Pasinler sakinleri caddede ve kahvehane önlerinde gölgede çaylarını yudumluyor…Tarihi Hasankale’nin altında kalan küçük kasaba görünümündeki ilçede önemli bir kentsel dönüşüm olduğunu anlıyoruz hemen. Pirketten yapılan eski yapıların bazıları yıkıılmış bazıları da yıkılmak üzere. İlçenin Belediye Başkanı AK Parti’den Ahmet Dölekli. Ancak biz ziyaretimizde kendisinin bir başka programda olmasından dolayı bulamıyoruz. Yerine bizi başkanlık makamında Ümit Selçuk Ayrancı karşıladı. Ziyarette Kocaeli Erzurumlular Kültür ve Dayanışma Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet ÖNAL, Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Cemal Kaplan ile beraberindeki vakıf yöneticileri ile gazetecilerle bir süre sohbet eden Başkan Yardımcısı Ayrancı Belediye Başkanı Ahmet Dölekli’nin selamlarını iletti, ayrıca ziyarette Kocaeli Erzurumlular Kültür ve Dayanışma Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet ÖNA ile ,Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Cemal Kaplan,Kocaeli halkının selamlarını getirdiklerini ifade ettiler ve kabulden ötürü Ayrancı’ya teşekkür ettiler. Ziyaret belediye girişinde anı olarak toplu fotoğraf çekimi ile son buldu. Daha sonra Başkan Yardımcısı Ayrancı, Kocaeli heyetine Pasinler’de bir öğlen yemeği verdi.
Pasinler ayrıca sıcak kaplıcaları ile de ünlüdür. Kocaeli heyeti kaplıcaları da ziyaret etti. Bu kaplıcalar şehrin önemli turistik bir noktasıdır. Pasinler denilince akla ilk olarak kaplıcalar gelir. Burada çok sayıda kaplıca bulunur.
HAYDİ İSTİKAMET BU SEFER: NARMAN KAPLICALARI
15 Eylül 2022 öğleden sonra çok güzel ve güneşli bir havada, Kocaeli Kafilesi olarak altımızda son model Kocaeli Büyükşehir’in bizlere tahsis ettiği otobüsümüzle Pasinler’den çıkıp bu kez Erzurum yönüne doğru yöneliyoruz. Bir süre gittikten sonra Pasinler ovasının ortasında
Narman Peribacaları’nın meydana gelmesinde rüzgâr ve suyun milyonlarca yıldan beri toprakları aşındırma sonucu ortaya çıkan ve kına gibi kırmızı toprağı oymasıyla tamamen doğa olayları sonucu oluşarak günümüze kadar şimdiki halini alarak gelmiş Peri Bacalarına doğru yola çıkıyoruz. Öğlen yemeğini Pasinler’de Pasinler Belediyesi’nin konuğu olarak yedikten sonra güneşli ve bulutsuz bir Erzurum havasında tekrar yola çıkmış bulunuyoruz. Tabi ki yanımızda yörenin tanıtılmasında bize yardımcı olabilecek çok tecrübeli bir isim olan Erzurum Büyükşehir Belediyesi’nden şehir tanıtım uzmanı ve kültür araştırmacısı Canan Şimşek Hanım var. Kendisine teşekkür ediyoruz. Yol boyunca.
Narman ilçesi Erzurum’a a 90 km uzaklıkta olup, Erzurum ilinin kuzeydoğusunda yer alan güzel bir Anadolu kasabası. Coğrafi bölge olarak Doğu Karedeniz bölgesi içinde ve Narman geçtiğimiz yıllarda vefat eden Erzurum sanatçısı İbrahim Erkal’ın da memleketi. Mihmandarımız Canan Şimşek Hanım yol boyunca bütün bu bilgileri bizlere sunuyor.
PERİ BACALARINA VARMANIZ İÇİN OTOBÜSLE 2 BİN 335 METRE RAKIMLI ÇİMENLİ GEÇİDİNİ GEÇMENİZ GEREKİYOR
Unesco tarafından Dünya Kültür Mirası olarak tescillenen Narman Peri Bacalarına ulaşmak için bir çok dağ zirvesini de aşmanız gerekiyor. Belirtelim ki kış koşullarında buralardan geçmeniz asla mümkün değil, çünkü sağınız solunuz dik yamaçlar ve uçurumlarla dolu…Bizde rakımı 2 bin 335 metre olan Çimenli geçidini fotoda göründüğü gibi geçiyoruz ve yolumuzu devam ediyoruz.
PERİ BACALARI YOLUNDA YOLUMUZU GENCECİK DANALAR KESİYOR
Narman Peribacalarına ulaşabilmek için dağ zirvelerini aşıp tam Peri bacalarına yaklaşırken önümüzü küçücük iki çoban çocuğun güttüğü bir dana sürüsü yolumuzu böyle kesiyor. Bizlere bir süre meraklı bakışlarla baktıktan sonra bize çocuk çobanların da gayretleriyle yol verip otlaklarında otlamaya devam ediyorlar…
VE KIRMIZI RENKTEKİ PERİ BACALARI KARŞIMIZDA
Milyonlarca yıl boyunca rüzgâr ve su erozyonunun oluşturduğu doğa harikası Peri Bacalarına ulaşıyor ve büyük bir keyifle bu güzelliği izliyoruz.
FOTOĞRAFLAR: YILMAZ IŞIK
—————————————————–
Narman Peri Bacaları – Kırmızı Periler Diyarı;
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı resmi tarifine göre Birinci derecede korunması gereken kültür varlığı ve mirası olan Narman Peri bacalarının tarifi ve özellikleri şöyle: Doğu Anadolu nadide bölge jeolojisinin bir hediyesi gibi Narman ilçe sınırlarında yer alan Peri Bacaları temel olarak bölgeye has sıkışma tektoniğinin ürünüdür. Yer aldığı bölgeyi bir açık hava müzesi haline getiren bu eşsiz şekillenmenin seyredildiği bölge başka bir adlandırma ile de “Kırmızı Periler Diyarı” olarak bilinmektedir. Narman Peri Bacaları jeolojik bakımdan, oluşumu Pliyosen çağ’a kadar dayanan bir geçmişe sahiptir. Başlıca kırmızı kum taşları ve benzer renkteki çakıl taşlarından kaynaşarak oluşan bir yapıya sahip olup; yapılan incelemeler neticesinde çağlar boyunca olagelen karasal fasiyeler ve diğer atmosferik koşullar sonucunda oluşan aşınmalarla şekillendiği bilinmektedir.
Kırmızı Periler Diyarının bir benzeri halindeki Kapadokya’daki oluşumlardan ayıran en belirgin özelliği ise oluşumların tortul biçimlerden meydana gelişidir. Bilindiği üzere Kapadokya Peri Bacaları ve volkanik bir yapıya sahiptir. Oysa Narman Peri Bacaları sedimanter bir yapıya sahip olup; yer aldığı bölgede gözlenen Pliyo – Kuvaterner tortul kayaçlarda bulunan demir elementi dolayısıyla da hem daha dayanıklı bir yapıya hem de daha kırmızı bir renge sahiptir.
Narman Peri Bacaları Erzurum Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Atatürk Üniversitesi ilgili birimleri ve Kuzey Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı tarafından sürdürülen çalışmalar neticesinde turistik bir nitelik kazanmış, son iki yıldan bu yana yöreye gelen yerli ve yabancı bir çok turist sayısında kayda değer bir artış gözlenmiştir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 20.11.2019 tarih ve 273461 sayılı Olurları ile Doğal Sit Alanı olarak tescil edilmiş olan Narman Peri Bacaları, toplam 62 km uzunluğunda üç vadiden oluşan alanın projelendirme çalışmaları ve günü birlik tesis kurma çalışmaları devam etmektedir.
DEVAMI VAR…
